بررسی سیکل زندگی در شپش سر
آگاهی از مشخصات ظاهری درمراحل مختلف سیکل زندگی شپش سر می تواند به ما در پیشگیری و کنترل ابتلا به شپش کمک کند. چرخه زندگی آن ها شامل سه مرحاه است. تخم شپش یا رشک، لارو شپش و شپش های بالغ.
” شپش ها می توانند موهای سر و بدن را درگیر کنند. شپش های سر بالغ، آفاتی خونخوار هستند که تخم های خود را در نزدیکی پوست سر، به ساقه مو می چسبانند. این تخم ها پس از یک هفته، هچ می شوند و پس از مدتی به نمف یا شپش نابالغ تبدیل می شوند. نمف ها نیز پس از یک هفته به بلوغ می رسند. “
شپش سر چیست؟
شپش های سر حشراتی کوچک، بدون بال و خونخوار هستند.
این انگل ها همان طور که از نامشان پیداست در موی سر انسان زندگی کرده و روزی چند بار از خون پوست سر تغذیه می کنند؛ نوع مو در آلوده شدن به شپش سر تأثیری ندارد و این آفت می تواند تمام انواع مو را مورد تهاجم قرار دهد. بر خلاف باور عامه مردم، شپش های سر، قادر به جهیدن یا پرواز نیستند. بنابراین اصلی ترین راه انتقال شپش سر، تماس مستقیم سر به سر است. به همین دلیل کودکان به دلیل ارتباط بسیار نزدیک در بازی ها از مستعد ترین افراد برای ابتلا به شپش به شمار می آیند. مهم ترین مکان ابتلا به شپش در کودکان می توان به موارد زیر اشاره کرد.
- مهد کودک ها
- مدارس
- شهربازی
- پارک
شپش نیز مانند موریانه، سبب انتقال بیماری به انسان نمی شود.
# شپش سر روزی چند بار از خون پوست سر تغذیه می کنند #
یک شپش سر ماده، روزانه می تواند تا ۸ تخم بگذارد.
شپش ماده، این تخم ها را در فاصله کمتر از یک سانتیمتر از پوست سر، محکم به ساقه مو می چسباند. تخم های شپش سر، ظرف حدود ۱ هفته هچ شده و پوسته های این تخم ها که به رنگ زرد مات هستند، پس از هچ، بر روی ساقه مو بر جای می ماند.
شپش های سر می توانند تا ۳۰ روز بر روی موی سر زندگی کنند.
مشخصات ظاهری و سیکل زندگی شپش سر
شپش ها دارای سه فرم تخم یا نیت، شپش های نابالغ یا لارو و شپش های بالغ می باشند.
تشخیص صحیح و دفع این انگل ها در صورت آگاهی از ظاهر و مشخصات فیزیکی آن ها راحت تر و سریع تر خواهد بود.
در این بخش به مشخصات ظاهری و فیزیکی شپش ها در هر یک از این مراحل می پردازیم.
تخم شپش سر
به تخم های شپش سر، رشک نیز گفته می شود.
این تخم ها بیضی شکل و به اندازه یک گره بر روی نخ هستند. شما می توانید با حرکت دادن ناخن هایتان از پوست سر به سمت ساقه مو آن ها را احساس کنید. تخم های شپش می توانند درست مانند یک دانه ماسه به نظر برسند و به راحتی از مو جدا نمی شوند. پوسته های زرد رنگ آن ها نیز پس از هچ تخم ها بر روی ساقه مو بر جای می مانند. نیت ها می توانند به رنگ های مختلفی دیده شوند. این رنگ ها عبارتند از:
- خاکستری روشن
- قهوه ای روشن
- زرد
- سفید
# شپش های سر، قادر به جهش یا پرواز نبوده و ناقل بیماری نمی باشند #
نمف ها یا همان شپش های سر نابالغ
شپش های سر نابالغ از لحاظ ظاهر شبیه شپش های بالغ بوده ولی به اندازه سر یک سوزن ته گرد می باشند.
نمف ها طی حدود ۱ هفته به بلوغ می رسند.
شپش های بالغ یا بزرگسال
شپش های بالغ حدوداً به اندازه یک دانه کنجد و دارای شش پای پنجه دار هستند. شپش های بالغ به رنگ قهوه ای روشن تا سفید مایل به خاکستری بوده اما بنابر اذعان مراکز مدیریت و پیشگیری از بیماری ها، ممکن است شپش های سر بالغ موجود در سر افرادی با موهای تیره، نسبت به افرادی که موهای روشن دارند، تیره تر به نظر برسند.
شپش سر علاوه بر شکل ناخوشایندی که در موها دارد، در صورتی که درمان نشود باعث مشکلات زیادی خواهد شد. برای رهایی از خطرات عدم درمان شپش سر، بهترین راه استفاده از شامپوی ضد شپش دفنوترین می باشد.
انواع گونه های شپش در انسان
شپش ها گونه های مختلفی دارند. اما فقط سه نوع از آن ها می توانند انسان را آلوده سازند.
۱. شپش سر
شپش سر در موی سر و بیشتر در ناحیه پشت گردن و پشت گوش ها یافت می شود. ابتلا به این نوع شپش در کودکان شیوع بیشتری دارد.
۲. شپش دستگاه تناسلی یا عانه
این شپش ها که Crab یا خرچنگ نیز نامیده می شوند اغلب در ناحیه تناسلی یافت می شوند؛ اما ممکن است در موهای قسمت های دیگر بدن نیز یافت شوند.
- صورت (ریش)
- مژه ها
- ابروها
- موهای زیر بغل
- موهای روی سینه
این گونه از شپش را می توان به ندرت روی موهای سر نیز پیدا کرد.
۳. شپش بدن
این گونه از شپش ها در درزهای لباس زندگی و تخم گذاری می کنند. شپش بدن فقط به هنگام تغذیه، بر روی بدن انسان می آیند. این گونه شپش در سایر مواقع در درز لباس های فرد مبتلا زندگی می کند. شپش بدن بیشتر در قسمت های زاغه نشین شهرها و در اوج آلودگی شیوع می یابد.
خیلی خوب