علائم ابتلا به شپش سر

نشانه های قطعی برای تشخیص شپش سر

شپش سر، نوعی آلودگی انگلی است که فقط انسان ها را درگیر می کند و چون حیات و زندگی آن ها به میزبان انسان وابسته است در صورت جدا شدن از آن، در طی چند ساعت تا چند روز، بسته به مرحله رشد، خواهند مرد. علائم و نشانه هایی که مشخصه آلودگی یک فرد به شپش است از فردی به فرد دیگر متفاوت می باشد اما در این مطلب به رایج ترین مواردی خواهیم پرداخت که اکثر افراد، طی ابتلا به شپش، آن را تجربه می کنند.

آشنایی با شپش سر

شپش سر، حشرات انگلی، کوچک و بدون بال هستند.
شپش ها روی پوست سر انسان زندگی می کنند. شناخت شکل ظاهری شپش ها، در تشخیص شپش نقش مهمی ایفا می کند. ساختار بدن شپش ها برای اتصال به موی انسان کاملاً مناسب است. آن ها ۶ پای قلاب دار دارند و می توانند خود را محکم به موها بچسبانند.

” شپش های سر عامل انتقال بیماری نیستند، اما وجود آن ها روی سر بسیار آزار دهنده است. آن ها باعث، خارش شدید و برجستگی های کوچک قرمز روی گردن می شوند. خاراندن بیش از حد این قسمت ها می تواند منجر به ایجاد عفونت در پوست سر شود. بنابراین برای پیشگیری از افزایش جمعیت شپش ها در سر، بهتر است نشانه های وجود شپش در سر را بهتر بشناسیم. “

چرا شپش ها روی سر زندگی می کنند؟

شپش ها به چند دلیل روی موهای سر انسان زندگی می کنند.

• دمای مناسب سر
• امکان بالای اختفا در موها
• تغذیه آسان از خون پوست سر
• مساعد بودن شرایط برای نگه داری تخم های شپش در میان موهای سر

در واقع مهم ترین دلیل برای شپش ها دمای مناسب بدن انسان است که مساعدترین دما برای رشد و فعالیت شپش ها را در اختیار آن ها قرار می دهد. بهترین دما برای رشد شپش در سر، ۳۲ درجه سانتیگراد است. تخم های شپش برای هچ شدن به دمای ۳۲ درجه سانتیگراد نیاز دارند واگر دما کمتر از این باشد، هچ نمی شوند.

آیا شپش ها فقط روی موهای سر زندگی می کنند؟

شپش های انسان انواع مختلفی دارند. آن ها عبارتند از:

• شپش سر
• شپش تن یا بدن
• شپش دستگاه تناسلی

از نام این شپش ها می توان متوجه محل زندگی آن ها شد.
اما گاهی اوقات می توانید شپش سر (Pediculus humanus capitis) را روی ابروها، مژه ها و موهایی که روی قسمت سینه رشد می کنند، نیز پیدا کرد. شپش های سر را می توان روی بدن یافت اما شپش های بدن، هیچوقت روی سر زندگی نمی کنند. این موضوع یکی از نکته های اساسی برای تشخیص انواع شپش به ویژه شپش سر و بدن است. زیرا این دو نوع شپش از نظر ظاهری نیز بسیار به هم شبیه هستند.

آیا حیوانات خانگی نیز به شپش سر مبتلا می شوند؟

شپش سر انسان، مختص انسان است و حیوانات خانگی از قبیل: سگ، گربه و یا حتی پرندگان، را مبتلا نمی کند. گاهی اوقات دیده شده شپش هایی که از سر انسان جدا می شوند، از حیوانات به عنوان یک ناقل برای انتقال به یک میزبان انسان دیگر استفاده می کنند. به طوری که روی مو و یا پرز بدن حیوانات قرار می گیرند تا میزبانی مناسب پیدا کنند.

شپش سر فقط از خون انسان تغذیه می کند و زندگی این حشره به آن وابسته است در صورتی که از میزبان انسان خود جدا شود، در طی چند ساعت از فرط گرسنگی خواهد مرد. از طرف دیگر هم نیت یا رِشک (تخم های شپش سر) در صورتی که یک هفته از میزبان انسان خود دور باشند، خواهند مرد.

علائم قطعی برای تشخیص ابتلا به شپش سر

همه کسانی که دچار شپش سر هستند نشانه های مشابهی ندارند.
اما رایج ترین نشانه هایی که افراد به دلیل آلودگی موهای خود به شپش سر با آن دست و پنجه نرم می کنند عبارتند از:

• خارش غیر عادی پوست سر
• مشکل در خوابیدن
• لکه های قرمز روی سر شبیه به جای نیش حشرات
• مشاهده تخم های شپش
• مشاهده شپش های سر نابالغ یا نمف شپش

خارش سر

احساس خارش معمولاً در نواحی مختلف پوست سر است. اما برخی قسمت ها خارش بیشتر احساس می شود، مانند:

• گردن
• پشت گوش ها

احساس خارش، از علائم واکنش آلرژیک به بزاق یا مدفوع شپش است.
کسانی که برای اولین بار دچار آلودگی شپش سر می شوند، احساس خارش در آن ها بین ۲ تا ۶ هفته پس از اینکه جمعیت شپش ها در سر زیاد شد، ایجاد می شود.

برخی افراد نیز اذعان داشته اند در اوایل مراحل ابتلا به شپش، احساس کرده اند چیزی روی سر آن ها راه می رود. همین حس، منجر به شروع خارش در سر خواهد شد. دز واقع خارش سر، یکی از مهم ترین و اصلی ترین علائم  برای تشخیص ابتلا به شپش است.

مشکل خوابیدن

شپش ها در تاریکی فعالیت بیشتری دارند به همین دلیل کسانی که دچار آلودگی شپش در سر باشند، به علت افزایش تحرکات این حشرات، مشکل خوابیدن پیدا خواهند کرد و مدام مجبورند سر خود را بخارانند.

جای نیش یا زخم های کوچک قرمز

برای برخی افراد، آلودگی شپش سر همراه با جوش زدن پوست سر است. این جوش ها نیز باعث خاراندن بیش از حد پوست سر می شود. همین امر باعث عفونت باکتریایی شده و در نهایت منجر به موارد زیر می گردد:

• تورم غده های لنفی
• پوست آسیب پذیر
• زخم های ترشحی

اگر افراد به چنین مرحله ای برسند، حتما باید به پزشک مراجعه کنند تا تحت درمان قرار بگیرند.
عموماً پزشک ها، عفونت های ایجاد شده را با تجویز آنتی بیوتیک رفع می کنند.

تخم های شپش

وجود تخم شپش روی سر، نشانه وجود یک نسل از شپش های بالغ و تخمگذاری آن ها در موهای فرد میزبان است. اگر به دنبال نشانه های وجود شپش در سر هستید با پیدا کردن تخم شپش در سر شروع کنید. چک کنید که آیا تخم های بیضی شکلی که به اندازه دانه شن هستند و به ساقه مو، نزدیکترین قسمت به پوست سر، چسبیده اند را می بینید؟ تخم هایی که خالی باشند یا شپش از آن خارج شده باشد رنگ روشن تری دارند و فاصله آن از پوست سر بیشتر بوده و راحتتر می توان آن ها را دید. تا زمانی که شبیه به رنگ موی میزبان خود نشده باشند، به رنگ زرد یا سفید هستند و به همین دلیل اغلب اوقات تخم های شپش را با شوره سر یا مواد باقیمانده از اسپری مو روی سر اشتباه می گیرند.

 مشاهده نمف و شپش های بالغ

نمف ها (شپش های نابالغ) و شپش های سر بالغ به ترتیب به اندازه ته سوزن و دانه کنجد هستند. معمولاً در قسمت های مختلف روی پوست سر، اطراف گوش ها یا در قاعده جمجمه دیده می شوند. شش پا و پنجه های قلاب مانند دارند و رنگ آن ها اغلب برنزی یا سفید مایل به خاکستری است البته اگر میزبان شپش ها موی تیره رنگ داشته باشد، شپش ها نیز، تیره تر به نظر خواهند رسید.
اگر شپش ها خیلی خون مکیده باشند، قرمز رنگ به نظر می رسند.

اهمیت تشخیص زود هنگام شپش و درمان آن

تشخیص شپش یکی از مهم ترین مراحل در پروسه درمان شپش‌ سر است.
هر چه بیشتر با علائم و نشانه های ابتلا به شپش آشنا باشیم، در مراحل اولیه قادر به تشخیص آن بوده و به این ترتیب، می توان عوارض ناشی از ابتلا به شپش را کاهش داد. در این صورت درمان شپش نیز ساده تر خواهد بود و زمان کمتری به طول می انجامد.

روش ها و مواد زیادی برای درمان خانگی شپش وجود دارد، اما به جرأت می توان گفت که قوی ترین و به صرفه ترین روش خلاصی از شر شپش سر، استفاده از شامپو های ضد شپش مخصوص است.
این شامپوها به شما کمک می کند در کمترین زمان ممکن، شپش و تخم شپش را از بین ببرید.